Caltex pompstation Withuis

voorruit

Vanaf april 2024 kun je het Caltex tankstation in Withuis weer in zijn oude glorie beleven via een Augmented Reality-ervaring.Deze techniek laat je een driemensionaal beeld van het oude tankstation zien, alsof het in werkelijkheid voor je staat. je kunt er zelfs om en doorheen lopen. Zo kun je je goed voorstellen hoe het er vroeger heeft uitgezien. Speciaal doorvoor heeft de gemeente Eijsden-Margraten een app ontwikkeld, de LEEM-app. Leem staat voor levend erfgoed Eijsden-Margraten. Zo breng je erfgoed weer tot leven gewoon via je telefoon of tablet.

HISTORIE
In 1953 ging in Withuis het Caltex pompstation open. Het kenmerkende gebouw met luifel werd ontworpen naar Amerikaans voorbeeld. Het was het laatste tankstation voor de grens met België, aan de Rijksweg. Door de gunstige ligging was het jarenlang een van de best lopende benzinestations in Nederland.
Opdrachtgever Guus van der Cruijs liet het Caltex (Californian Texas Oil Corporation) – benzinestation bouwen als uitbreiding van zijn garage aan de overkant van de straat. Het werd op 20 mei 1953 feestelijk geopend door de burgemeester Emile Duijsens en ingezegend door pastoor Jos Debets.
In de jaren vijftig waren de brandstofprijzen in België veel hoger dan in Nederland. Ook lag het station langs een belangrijke doorgaande weg. In de jaren zeventig werd de A2 tot aan de Belgische grens verlengd. Daardoor nam het verkeer in Withuis af. Het tankstation was in bedrijf tot 1983, daarna raakte het in verval.

HET GEBOUW
Het Caltex-station werd ontworpen door de Sittardse architect Ben Schinkel (1909-1970) in de stijl van het Nieuwe Bouwen. De gebroeders Weusten uit Eckelrade waren de aannemers. Het gebruik van glas, beton en staal is kenmerkend voor de Wederopbouw-architectuur. Er waren in Nederland drie stations van dit model.
Het tankstation heeft een luifel met daaronder een paddenstoelkolom, een kiosk en twee garages met in de voorste een doorsmeerkuil. Op zaterdag kwamen vooral veel Belgen hun auto wassen bij de wasplaats. Tijdens het wachten gingen de klanten dan een pilsje drinken in het naastgelegen café.

RESTAURATIE EN HERBESTEMMING
BOEI heeft in 2022 het vroegere Caltex-station overgenomen van de kleinkinderen van eigenaar Guus van der Cruijs. BOEI is een organisatie die cultureel erfgoed restaureert en een nieuwe functie geeft. Zij hebben het gebouw eerst wind- en waterdicht gemaakt.
Na de toekomstige restauratie wordt het een plek voor inwoners en bezoekers. Hierdoor blijft dit bijzondere erfgoed bewaard en krijgt het een tweede leven.

VERDUURZAMING VAN ERFGOED
Erfgoed is ons verleden, maar ook onze toekomst. Het biedt nieuwe generaties inspiratie, identiteit en een gevoel van verbondenheid. Het is daarom belangrijk om erfgoed levend te houden. Daardoor kunnen we het behouden en een nieuwe functie geven. De oude foto’s en de Augmented Reality ervaring van het Caltex tankstation laten je alvast zien hoe prachtig het gebouw weer kan worden!

Oud-werkneemster Marie-Anne van der Cruijs:
“Het was hier altijd druk met auto’s en vrachtwagens. Mijn schoonmoeder Pauline kwam midden in de nacht haar bed zelfs uit als er iemand met een brommer een paar liter wilde tanken.”
BOEI: RESTAUREREN EN HERBESTEMMEN VAN CULTUREEL ERFGOED
Dit project vloeit voort uit het programma Kunst & Cultuur van de Gemeente Eijsden-Margraten.
Gemeente Eijsden-Margraten – www.eijsden-margraten.nl – 2024